Door Rob Herber.
Geomorfologie is een geowetenschap die zich bezighoudt met het beschrijven en verklaren van de vormen aan het aardoppervlak. Geomorfologische kaarten waarop de nadruk ligt van in het veld waarneembare aspecten van geomorfologische gesteldheid, worden morfologische kaarten genoemd. Wanneer de nadruk ligt op ontstaansgeschiedenis van de terreinvormen, dan spreekt men van een morfogenetische kaart.
De kaart is een gedeelte van de Geomorfologie, van Nederland en geeft een overzicht van de morfografie. Steur GGL, Brus DJ, Berg M van den. Bodem. In Atlas van Nederland, Staatsdrukkerij, Den Haag 1987
Glooiingen
(4) lange glooiing, lokaal maximum hoogteverschil 5-12,5 m
(5) korte glooiing, lokaal maximum hoogteverschil 1,5-5 m
Geïsoleerde hoge heuvels en heuvelruggen
(14) hoge heuvel, lokaal maximum hoogteverschil 30-115 m
Hoge heuvels en heuvelruggen met bijbehorende vlakten en laagten
(17) middelhoge heuvels en ruggen met steile hellingen, lokaal maximum hoogteverschil 5-30 m
Geïsoleerde lage heuvels, ruggen en welvingen
(19) welving, lokaal maximum hoogteverschil 0,5-1,5 m
Lage heuvels, ruggen en welvingen met bijbehorende vlakten en laagten, hoger dan 0-2,5 m boven N.A.P.
(23) vlakte, met geïsoleerde lage heuvels, ruggen en welvingen
Overige vlakten hoger dan 0-2,5 m boven N.A.P.
(26) vlakte met enig reliëf, lokaal maximum hoogteverschil 0,25-0,5 m
Vormbepalende factoren
e wind
f water zonder getijdeninvloed
g landijs, smeltwater
o veenvorming
s sneeuwsmeltwater
m water met getijdeninvloed
## stedelijk gebied
In De Bilt vinden we de hoge heuvels, lange glooiingen en overige vlakten. Wind, en landijs en smeltwater zijn de belangrijkste vormende krachten.
Gedeelte van de Geomorphologische kaart van Nederland, opname 1966,1967 en 1973, 1e uitgave 1973, herziene uitgave 1983, Stichting voor Bodemkartering en Rijksgeologische Dienst.
Legenda:
1. Lage landduinen met bijbehorende vlakten en laagten
2. Gordeldekzand-welvingen, al dan niet bedekt met dekzand
3. Vlakte van smeltwaterafzettingen bedekt met dekzand
4. Dekzandvlakte vervlakt door veen en/of overstromingsmateriaal
5. Rivieroeverwal (Zie hieronder Meander Kromme Rijn)
6. Geul van meanderend afwateringsstelsel
Meander Kromme Rijn
Foto: Marga Verschoor, 2006
Een in 1996 weer uitgegraven noordelijk gedeelte (meander) van de Kromme Rijn in het landgoed Oostbroek. Het uitgegraven deel, waar nu dus weer water in staat, is te zien links achter de boom. De oeverwal van de meander is in het midden als een lichte verhoging te zien.
De provincie heeft de meander en de andere historische beddingen de status van aardkundig monument verleend. Een aardkundig monument is een aardkundig object dat vanwege zijn bijzondere kenmerken door een officiële instantie tot monument benoemd is.
Door landijs opgestuwde lagen, Gregoriuslaan, maart 2008. Foto genomen tijdens afgraving zandheuvel t.b.v. nieuwbouw Theresia van Lisieux-school. Foto: Rob Herber.