Samengesteld door Fred Meijer en Lies Haan – Beerends.
De Vaart op de Biltsche Grift
De Biltse Grift werd gegraven om het water dat van de Utrechtsche Heuvelrug afkwam, te kunnen afvoeren en om het gebied rond het Klooster Oostbroek beter te ontginnen.
De Grift werd in 1640 verbreed en doorgetrokken tot Zeist. Daardoor werd de Grift ook bevaarbaar voor platbodemschepen, ook wel pramen genoemd. Het gerecht Oostbroek was verantwoordelijk voor de schouw en het onderhoud. In 1668 werd het waterschap De Biltsche en Zeister Grift opgericht die de schouw en het onderhoud van deze waterloop overnam.
Er werd in 1766 voor de schippers een reglement opgesteld, getiteld:
Ordre ofte Reglement, waar naar den Schipper van de Bilt, zig, zo in opzigt van het Vaaren, als in ’t vorderen van het Vragtloon, stiptelyk zal hebben te reguleren en gedragen.
Vragtloonen
| Van een vragt steen tot 3000 gerekent, ofte een vragt pannen, te haalen binnen de Stads Vrijheid | 1 gulden en 10 stuivers* |
| Van een Ton Bier | 3 stuivers |
| Van een Oxhooft Wijn ofte Brandewijn | 6 stuivers |
| Van een Vat met Koper tot 1000 pond | 8 stuivers |
| Van een groote Mand Groente | 2 stuivers |
Te Utrecht gedrukt by Pieter Muntendam, in de Mariestraat, 1766
Schippers van de Bilt waren onder andere
- Jacob Harskamp: hij werd in 1804 officieel benoemd, maar was al eerder als schipper werkzaam.
- Willem van Tammelen werd na de dood van Harskamp in 1804 de officieel benoemde schipper.
- Willem van Ekdom werd in 1832 officieel als schipper benoemd.
- Adriana Grootenhuis, weduwe van Willem van Ekdom, kreeg officieel de benoeming in 1848
- Cornelis van Ekdom, zoon van Adriana, werd in 1859 benoemd. Hij is de laatste Biltse schipper die officiële benoemd werd.
Maar na hem waren er nog diverse schippers woonachtig in De Bilt.
In het adresboek van de gemeente uit 1909 stond niet alleen W. van Ekdom sr. als schipper vermeld, maar ook W. van Ekdom jr., H. en T. Hazekamp, J. en L. v.d. Horst, C. du Maine en W. Smit.
Bovendien stonden W. Kramer en H. Verkuil als schippersknecht in het adresboek vermeld. E. Bloemheuvel stond in 1889 als sluiswachter te boek, wonende Rijksstraatweg B.12.
Betreffende de Biltse Grift valt meer te lezen in het jubileumnummer van september 1997 (nr. 20) van het tijdschrift dat de Historische Kring D’Oude School uitgeeft, De Biltse Grift.
Sluiswachter (1904)
Loswal de Biltsche Grift (1905)
De Biltsche Grift langs de Utrechtsche Weg (1915)
Sluisje in de Biltsche Grift (1927)